Và vì vậy điều cuối cùng ở đây là thói quen chiếm hữu của chúng ta – sự thôi thúc của chúng ta để có được, để sở hữu; để kiểm soát và làm chủ: bản thân mọi thứ, tiền bạc, con người, kiến thức, sự kiện. Chúng ta không thể tìm thấy hạnh phúc từ bất kỳ một điều gì, và vì vậy chúng ta dính mắc vào nhiều thứ hơn, tưởng tượng rằng hạnh phúc phải ở số lượng thật nhiều, hoặc sự đa dạng, nếu nó không thể ở trong một điều duy nhất.
Sự khao khát kiểm soát, làm chủ này, đẩy chúng ta vào hai trạng thái tâm trí mà chúng ta mang theo mình suốt cả ngày. Chúng khiến chúng ta không vui vào hôm nay, và chúng gieo những hạt giống rất mạnh mẽ để khiến chúng ta không vui vào ngày mai. Và chúng đều rất sai lầm – ngược lại rất nhiều so với vận mệnh cuối cùng mà chúng ta có, về việc trở thành một thực thể ánh sáng có thể giúp đỡ vô số người trên vô số hành tinh. Hai trạng thái tâm trí này quá sai lầm đến nỗi chúng thắt chặt và làm tắc nghẽn những đường ống, đẩy chúng ta dần về phía những ngôi mộ của chúng ta từng ngày.
Bây giờ trạng thái đầu tiên khá đơn giản, đó là cảm xúc tiêu cực không vui bất cứ khi nào ai đó có được điều gì tốt đẹp. Ý tôi là, có gì là sai với bất kỳ người nào trên thế giới chết chóc và thất vọng này khi có được một niềm hạnh phúc nhỏ bé, cho dù nó rất ngắn ngủi? Nhưng khi chúng ta thấy điều đó diễn ra, tính chiếm hữu của chúng ta xuất hiện: Nếu có hạnh phúc, thì nó phải là của tôi. Và sau đó chúng ta cảm thấy đố kỵ, ghen tị – một sự thúc đẩy để cạnh tranh và lấy niềm hạnh phúc này về phía chúng ta, giống như một con ốc sên tồi tệ khổng lồ tìm cách nuốt chửng mọi thứ trên đường đi của nó.
Gắn liền với suy nghĩ u ám này là trạng thái thứ hai: sự thỏa mãn mà chúng ta cảm thấy mỗi khi ai đó khác gặp vấn đề, mỗi khi ai đó khác thất bại. Đó là một phần trong chúng ta, một phần của tất cả chúng ta, đứng và nhìn chằm chằm trong sự thôi miên khi kẻ mạnh rơi vào cái chết hoặc sự sụp đổ; khi người nổi tiếng phải vật lộn và thất bại trong việc duy trì vị trí đứng đầu; khi người ngay thẳng bị cám dỗ và thất bại. Chúng ta vội vàng kể với những người hàng xóm của mình, bằng cách nào đó chúng ta cảm thấy rằng công lý đã được thực thi; vì chỉ có chúng ta mới được tránh khỏi thảm họa, chỉ có chúng ta mới thực sự không bao giờ xứng đáng bị như vậy.
Và nó là vậy: quá khó để đối diện, và hủy hoại chính hạnh phúc của chúng ta. Vào bất kỳ ngày nào, bất kỳ người bình thường nào, tất cả chúng ta, đều dành nhiều thời gian trong suy nghĩ của chính mình cảm thấy không vui vì người khác đang hạnh phúc, và cảm thấy vui khi người khác bất hạnh – bởi vì họ sở hữu thứ chúng ta không có, hoặc mất đi những thứ mà chỉ chúng ta mới nên sở hữu.
Và đằng sau hai suy nghĩ này là suy nghĩ tồi tệ nhất: đơn giản là sự hiểu sai về thế giới – thực sự chỉ là cây bút và con bò. Bởi vì, ông biết đấy, chúng ta không thể không vui vẻ với niềm hạnh phúc của người khác, và chúng ta không thể vui sướng với nỗi buồn của người khác, khi chúng ta có hiểu biết dù chỉ là mơ hồ về cách thế giới thực sự vận hành. Không có cách nào tốt hơn bảo đảm cho sự đau khổ của chúng ta ở hiện tại và trong nhiều năm tới, hơn là sự ích kỷ, hơn là muốn những điều tốt đẹp chỉ dành cho chính chúng ta.”
“Thế giới quan,” Đội Trưởng lặng lẽ nói. “Đơn giản là hiểu rõ rằng mọi thứ tốt đẹp mà chúng ta từng có thực sự được tạo ra bằng việc đối xử tốt với người khác. Và điều đó đơn giản là vượt qua những giới hạn của sự tưởng tượng để nghĩ về thế giới chúng ta đang sống sẽ trở nên như thế nào – sẽ như thế nào – khi con người đơn giản nhận ra rằng đó là cách mọi thứ thực sự vận hành.”
– trích sách Bí Mật Yoga –
Sách “Bí mật yoga” của Geshe Michael Roach ra mắt độc giả Việt
